NSA ogranicza stosowanie 20% stawki podatku od darowizny

Sankcyjna 20% stawka podatku od darowizny jest stosowana wobec podatników, którzy w trakcie kontroli powołali się na fakt jej otrzymania. NSA uznał jednak, iż podwyższona stawka nie znajdzie zastosowania w sytuacji, gdy fiskus już wcześniej wiedział o dokonanej darowiźnie.

STAN FAKTYCZNY:

W trakcie kontroli dochodów z nieujawnionych źródeł ojciec podatnika (darczyńca) w formie pisemnej poinformował, że środki przekazane przez niego na konto bankowe syna są darowiznami. Następnie organ wezwał podatnika do wyjaśnienia, czy darowizny zostały zgłoszone w US. W odpowiedzi podatnik potwierdził, że otrzymał od ojca darowizny, jednocześnie złożył zeznania podatkowe SD-3 i zapłacił podatek od spadków i darowizn.

Organ uznał, iż fakt powołania się przez podatnika w trakcie kontroli na otrzymaną darowiznę powoduje, iż podatek od spadków i darowizn powinien zostać obliczony według stawki 20%. Organ I instancji wydał zatem decyzję o ustaleniu podatnikowi podatku od spadków i darowizn w kwocie 38.060 zł. Na skutek odwołania złożonego przez podatnika Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał w mocy decyzję Naczelnika US. Podatnik zaskarżył decyzję do WSA.

WSA w Poznaniu uznał skargę za niezasadną. Zdaniem Sądu okoliczności sprawy są bezsporne. Powołując się na orzecznictwo NSA Sąd stwierdził, że warunkiem zastosowania 20% stawki podatku jest okoliczność, iż na fakt nabycia darowizny powołał się sam podatnik. Takim powołaniem się było zdaniem Sądu I instancji złożenie przez podatnika oświadczenia, że otrzymał darowiznę. Podatnik wystąpił ze skargą kasacyjną do NSA.

SĄD ORZEKŁ:

Skarga kasacyjna jest zasadna. Warunkiem zastosowania art. 15 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest łączne spełnienie obu określonych w tym przepisie przesłanek. Pierwszą z nich jest powołanie się podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na darowiznę, drugą brak zapłaty należnego podatku. NSA wskazał jednoznacznie, że powołanie się na darowiznę musi być czynnością samego podatnika, a nie np. darczyńcy czy świadka. Przepis wprowadzający karną, 20% stawkę podatku został bowiem wprowadzony jako konsekwencja powoływania się przez podatników na darowiznę w celu uniknięcia 75% stawki podatku z tytułu nieujawnionych źródeł przychodów. Co ważne, NSA wskazał, że celem tego przepisu nie jest opodatkowanie karną stawką każdej darowizny ujawnionej w toku prowadzonych postępowań.

Zdaniem NSA organy podatkowe wbrew obowiązkowi niewłaściwie oceniły stan faktyczny sprawy. Darowizny zostały bowiem ujawnione najpóźniej w momencie otrzymania przez organ pism darczyńcy z informacją o dokonanych darowiznach. W niniejszej sprawie nie można zatem przyjąć, iż obowiązek podatkowy powstał na skutek powołania się przez kontrolowanego na darowiznę. Sprawa zostanie zatem ponownie rozpoznana przez Sąd I instancji.

(wyrok NSA z dnia 21 sierpnia 2014 r., sygn. akt II FSK 2211/12)