Gazeta Podatkowa nr 13 (1470) z dnia 12.02.2018

Przedterminowe rozwiązanie przez gminę użytkowania wieczystego

Dysponuję gruntem na podstawie prawa użytkowania wieczystego. W umowie widnieje zapis, że grunt jest przekazany na cele mieszkaniowe. Uzyskałem informację, że gmina planuje rozwiązanie porozumienia. Czy jest to zgodne z prawem? Z tego co się orientuję użytkowanie wieczyste i własność to prawa o niemal identycznej treści. Nie ma chyba możliwości pozbawienia tych praw bez jakiejś nadzwyczajnej przyczyny. Co mówią na ten temat przepisy?

Użytkowanie wieczyste nie jest takim samym prawem jak własność, co nie znaczy, że nie ma między nimi pewnych podobieństw. Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa, a położone m.in. w granicach administracyjnych miast, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków, mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym i osobom prawnym. W granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Tak wynika z art. 233 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.).

Sposób korzystania z gruntu przez wieczystego użytkownika powinien być określony w umowie. Umowa taka może ulec rozwiązaniu przed upływem określonego w niej terminu, jeżeli wieczysty użytkownik korzysta z gruntu w sposób oczywiście sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie, w szczególności jeśli wbrew umowie użytkownik nie wzniósł określonych w niej budynków lub urządzeń.

Czytelnik wskazał, że grunt był oddany na cel mieszkaniowy. Być może w umowie były określone obowiązki, które nie zostały w terminie wykonane. Należy bowiem pamiętać, że jeżeli oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste następuje w celu wzniesienia na gruncie budynków lub innych urządzeń, umowa powinna określać m.in. termin rozpoczęcia i zakończenia robót, rodzaj budynków lub urządzeń oraz obowiązek ich utrzymywania w należytym stanie.

Przedterminowego rozwiązania umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste dokonuje sąd.

W sytuacji gdy są spełnione warunki pozwalające na przedterminowe rozwiązanie umowy, organ może wnieść stosowne żądanie do sądu. Właściwy do wystąpienia z tym żądaniem w stosunku do nieruchomości Skarbu Państwa jest starosta, zaś wobec nieruchomości samorządowych - wójt gminy oraz zarządy jednostek samorządowych. Uwzględnienie przez sąd żądania powoduje rozwiązanie umowy użytkowania. Z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia o przedterminowym rozwiązaniu użytkowania wieczystego prawo to wygasa.