Skutki zawieszenia i przerwania biegu terminu zasiedzenia

Odziedziczyłem po ojcu nieruchomość. Okazało się, że ojciec nie był formalnie jej właścicielem, gdyż nabył ją przed laty nieformalnie od sąsiada. Ojciec posiadał nieruchomość 25 lat, ja gospodarowałem na gruncie przez około 8 lat. Zatem gruntem gospodarujemy prawie 33 lata. Teraz zwrócił się do mnie spadkobierca sąsiada z żądaniem wydania nieruchomości. Twierdzi, że jest jej właścicielem, a ja nie nabyłem własności wskutek zasiedzenia, gdyż na rok przed śmiercią ojca doszło do przerwania biegu terminu zasiedzenia. Czy jest to możliwe?

Tak, jest to możliwe. Z pytania wynika, że ojciec Czytelnika nie nabył własności nieruchomości na skutek niezachowania przy podpisywaniu umowy nabycia gruntu formy aktu notarialnego. Istnieje możliwość nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia, jednak potrzeba do tego nieprzerwanego samoistnego posiadania rzeczy przez określony czas. Przepis wymaga, aby wynosił on 20 lub 30 lat w zależności od tego, w jaki sposób uzyskano posiadanie nieruchomości.

Z uwagi na to, że ojciec Czytelnika wszedł w posiadanie w złej wierze, do zasiedzenia konieczny był upływ 30 lat. Jeśli stan posiadania samoistnego przeszedł na inną osobę (w tym przypadku na spadkobiercę - Czytelnika), obecny posiadacz (Czytelnik) może doliczyć do czasu, przez który sam posiada nieruchomość, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej 30 lat.

Sporne w omawianej sprawie jest to, czy wymagany prawem termin nieprzerwanego posiadania samoistnego upłynął. Niektóre zdarzenia powodują bowiem przerwanie biegu terminu, a inne jedynie jego zawieszenie. Przerwanie biegu terminu następuje m.in. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Przykładowo, skutek taki wywoła wniesienie powództwa windykacyjnego, tj. pozwu właściciela o wydanie nieruchomości. Jeśli dojdzie do przerwania biegu terminu, wówczas termin zaczyna biec na nowo. W razie przerwania przedawnienia np. przez czynność w postępowaniu przed sądem, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

Natomiast inne skutki powoduje zawieszenie biegu terminu - przez określony czas (trwania przyczyny zawieszenia) termin nie biegnie, by później wznowić swój bieg. Zawieszenie następuje w odniesieniu m.in. do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju.