Spóźnione oświadczenie dzierżawcy

Przedsiębiorca od ponad 30 lat dzierżawi grunty od Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Pod koniec terminu trwania umowy dzierżawca złożył oświadczenie o zamiarze kontynuowania umowy. W odpowiedzi KOWR wskazał, że oświadczenie jest spóźnione i wobec tego nieruchomość zostanie wydzierżawiona w drodze nowego przetargu. Czy umowa dzierżawy trwająca przez tak długi okres nie jest uznawana za zawartą na czas nieoznaczony, a w konsekwencji działania KOWR są nieprawidłowe?

Zasady wydzierżawiania mienia wchodzącego do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, którym dysponuje Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, zostały uregulowane w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 2243). Zgodnie z jej brzmieniem KOWR może wydzierżawiać grunty osobom fizycznym lub prawnym, na zasadach Kodeksu cywilnego. W ustawie zostało jednak zastrzeżone, że do umów dzierżawy zawieranych przez KOWR nie znajduje zastosowania art. 695 K.c., zgodnie z którym dzierżawę zawartą na czas dłuższy niż 30 lat poczytuje się po upływie tego terminu za zawartą na czas nieoznaczony.

W myśl art. 39 ust. 1 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi SP umowy dzierżawy gruntów zawierane są, co do zasady, po przeprowadzeniu przetargu ofert pisemnych lub publicznego przetargu ustnego. Od wskazanej reguły zostały przewidziane jednak wyjątki. Zgodnie z jednym z nich przetargu nie stosuje się, jeżeli dotychczasowy dzierżawca złożył Krajowemu Ośrodkowi oświadczenie o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości na nowych warunkach uzgodnionych z Krajowym Ośrodkiem. W takim przypadku czynsz dzierżawny nie może być niższy niż dotychczasowy.

Oświadczenie o zamiarze dalszego dzierżawienia musi jednak być złożone co najmniej na 3 miesiące przed upływem terminu, na jaki została zawarta umowa dzierżawy. Zgodnie bowiem z art. 39 ust. 4 ustawy w razie niezłożenia oświadczenia najpóźniej na 3 miesiące przed zakończeniem dzierżawy i nieuzgodnienia nowych warunków dzierżawy w terminie miesiąca od złożenia oświadczenia wydzierżawienie nieruchomości następuje na zasadach ogólnych.

Należy pamiętać, że KOWR również jest związany ustawowymi terminami. W przypadku bowiem nieprzedstawienia przez Krajowy Ośrodek dotychczasowemu dzierżawcy nieruchomości stanowiska odnośnie warunków dalszego dzierżawienia tej nieruchomości, w terminie miesiąca od dnia złożenia oświadczenia, domniemywa się, że wyraził on zgodę na dalsze dzierżawienie nieruchomości na dotychczasowych warunkach przez okres kolejnego roku.

Uwzględniając przywołane unormowania, należy zatem uznać, że działania KOWR w sytuacji opisanej przez Czytelnika są prawidłowe, o ile przedsiębiorca nie złożył stosownego oświadczenia na minimum 3 miesiące przed upływem ustalonego w umowie dzierżawy czasu jej trwania.