Gazeta Podatkowa nr 56 (1827) z dnia 15.07.2021
Przedawnienie roszczenia o zachowek
Mój ojciec spisał testament, w którym cały majątek zapisał swojej żonie. Trzy miesiące temu ojciec zmarł. Ja, jedyne dziecko, nic ze spadku nie otrzymałem. Ojciec mnie nie wydziedziczył i z tego co wiem, mam prawo do zachowku. W testamencie nie jest określone, kiedy zachowek mam otrzymać. Czy zatem spadkobierca może zwlekać z jego wypłatą?
Spadkobierca nie może postępować w tej sprawie według swojego uznania. Jeśli formalnie nie doszło w testamencie do wydziedziczenia, niektóre osoby bliskie mają prawo otrzymać zachowek. Do kręgu tych osób należą m.in. dzieci zmarłego. Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - 2/3 wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału - tzw. zachowek. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku np. w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia. W pewnych przypadkach roszczenie o zachowek musi zaspokoić osoba obdarowana przez spadkodawcę, a czasem osoba, która otrzymała zapis windykacyjny.
Niezmiernie rzadko dochodzi do sytuacji, gdy spadkodawca w testamencie wskazuje termin, w którym spadkobiercy powinni zrealizować roszczenie o zachowek. Niemniej brak takiej informacji nie oznacza, że mogą działać dowolnie. Uprawnienie do zachowku wynika bezpośrednio z przepisów i powinno się stosować do niego reguły określone w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z ogólną zasadą, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Czytelnik powinien zatem wezwać spadkobiercę do wypłaty zachowku.
Określenie terminu wymagalności roszczenia o wypłatę zachowku ważne jest również z uwagi na przedawnienie. Przewiduje się, że roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku przedawnia się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu. Interpretacja tego przepisu wywołuje jednak pewne wątpliwości. Z jednej strony wskazuje się, że sformułowanie zawarte we wspomnianym przepisie powinno być tak odczytywane, aby wiodło do rozstrzygnięć uwzględniających słuszny interes uprawnionych do zachowku, co oznacza, że początek biegu przedawnienia roszczenia o zachowek liczony od chwili wymagalności tego roszczenia powinno się ustalać dla każdego przypadku osobno. Wedle innego poglądu brzmienie przepisu jest kategoryczne i nie nasuwa żadnych wątpliwości co do jego treści, tym samym nie można podzielić zapatrywania, że początek biegu terminu może wyznaczać inna okoliczność.
www.KodeksCywilny.pl - Przedawnienie roszczeń:
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.VademecumPodatnika.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
10.10.2024 (czwartek)
15.10.2024 (wtorek)
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM
Forum aktywnych księgowych
|