Przedawnienie nie nastąpi w sobotę

Przedłużenie terminu przedawnienia, jeżeli jego upływ przypada na sobotę lub dzień wolny od pracy, następuje z mocy prawa.

STAN FAKTYCZNY:

Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo o zapłatę, wskazując m.in., że termin przedawnienia roszczenia upływał po 2 latach w sobotę, powódka zaś wystąpiła z powództwem w poniedziałek. Sąd uznał, że brak jest podstaw do zastosowania art. 115 K.c. do terminu przedawnienia.

Sąd II instancji zmienił wyrok Sądu Okręgowego w ten sposób, że zasądził od pozwanego na rzecz powódki dochodzone przez nią kwoty. W uzasadnieniu podniósł, że termin przedawnienia upływający w sobotę podlega przesunięciu na podstawie art. 115 K.c. do następnego dnia niebędącego dniem wolnym od pracy ani sobotą. Powódka wytoczyła powództwo o zapłatę w poniedziałek, a zatem przed upływem terminu przedawnienia.

Skargę kasacyjną od wyroku Sądu II instancji złożył pozwany, zaskarżając wyrok w całości i zarzucając naruszenie art. 115 K.c., a także przepisy regulujące rękojmię za wady.

SĄD ORZEKŁ:

Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok w części i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi II instancji do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu wskazał, że w sprawie Sąd nie dokonał ustaleń faktycznych co do wadliwości sprzedanych pozwanemu przedmiotów, co stało na przeszkodzie ocenie prawidłowości zastosowania prawa materialnego w rozważanej materii. W konsekwencji zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego regulujących rękojmię za wady okazały się skuteczne.

Rozstrzygając skargę kasacyjną, SN odniósł się również do zagadnienia dopuszczalności stosowania art. 115 K.c. do terminów przedawnienia. W tym zakresie wskazał, że pożądanym i preferowanym sposobem doprowadzenia do wygaśnięcia zobowiązania jest jego wykonanie przez dłużnika, a bieg przedawnienia może zostać w każdej chwili udaremniony przez podjęcie stosownych działań ze strony wierzyciela.

Przepis art. 115 K.c. pełni funkcję ochronną względem osoby, wobec której biegnie termin, zwalniając ją od konieczności dokonywania czynności w dni, z którymi ustawodawca związał gwarancję wypoczynku i przeciwdziałając faktycznemu skróceniu terminu przez wymuszenie dokonywania czynności przed ostatnim dniem jego upływu. Zastosowanie tej regulacji z korzyścią dla wierzyciela, który do zachowania swego prawa w niezmienionym kształcie powinien dochodzić roszczenia lub dokonać innej czynności zmierzającej do przerwania biegu przedawnienia przed upływem terminu, nie tylko nie odbiega, lecz w pełni wpisuje się w konstrukcję przedawnienia w takim kształcie, w jakim postrzega się ją w orzecznictwie.

Odnosząc te uwagi do okoliczności sprawy, skoro in casu dwuletni termin przedawnienia upływał w sobotę, to wytoczenie powództwa w poniedziałek doprowadziło do przerwania biegu przedawnienia. Dlatego też zarzuty naruszenia art. 115 K.c. w związku z art. 123 § 1 pkt 1 i art. 117 § 2 K.c. należało uznać za bezzasadne.

(wyrok SN z dnia 14 lutego 2025 r., sygn. akt II CSKP 1946/22)