Zasiedzenie nieruchomości

Odziedziczyłem po ojcu część domu z działką. Pozostała część jest mojej matki, która również dziedziczyła po ojcu. W domu tym zamieszkujemy od wielu lat. Okazuje się jednak, że kawałek działki położonej przy domu, zabudowanej budynkiem gospodarczym zapisany jest na Skarb Państwa, mimo że od początku ten budynek był przez nas użytkowany, najpierw przez ojca i matkę już od lat 70-tych, a po jego śmierci także przeze mnie. Czy mogę wystąpić o zasiedzenie tej nieruchomości?

Posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Wynika to z art. 172 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.). Po upływie trzydziestu lat posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

W sytuacji Czytelnika posiadaczami nieruchomości byli jego rodzice, a po śmierci ojca to on razem z matką stali się jego spadkobiercami, a dodatkowo Czytelnik nabył posiadanie samoistne nieruchomości. Przyjmuje się, że spadkobierca osoby, która uzyskała posiadanie nieruchomości, lecz do chwili śmierci nie nabyła jej przez zasiedzenie, może żądać stwierdzenia zasiedzenia na swoją rzecz z zaliczeniem okresu posiadania spadkodawcy w takiej części, w jakiej dziedziczy (obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika) - postanowienie SN z dnia 13 lipca 1993 r., sygn. akt II CRN 90/93. Tym samym Czytelnik oraz jego matka mogą wystąpić o zasiedzenie działki, na której znajduje się budynek gospodarczy w takich częściach, jakie wynikają z ich prawa własności nieruchomości bezpośrednio przylegającej do działki Skarbu Państwa, ponieważ można przyjąć, że nie rozróżniali oni tych działek jako odrębnych nieruchomości, a co za tym idzie posiadali oni je łącznie w takich częściach, jak to wynika właśnie z udziałów w prawie własności działki zabudowanej domem mieszkalnym.

Istotne natomiast jest to, że działki stanowiącej własność Skarbu Państwa przed wejściem w życie zmian Kodeksu cywilnego w 1990 r. nie można było nabyć w drodze zasiedzenia. Dopiero po zmianie ustroju weszły w życie przepisy, które pozwoliły nabywać w drodze zasiedzenia nieruchomości Skarbu Państwa, a z okresu posiadania przed tym rokiem można zaliczyć jedynie połowę okresu wymaganego do zasiedzenia, czyli 10 lat przy dobrej wierze i 15 lat przy złej wierze.

Oznacza to, że dla osób, które posiadały samoistnie nieruchomości Skarbu Państwa już w latach 70. ubiegłego wieku, termin do zasiedzenia upłynął bądź w roku 2010, bądź w 2015 r. w zależności od tego, czy posiadały je w dobrej, czy w złej wierze oraz przy założeniu, że posiadania tego nie utraciły.