Gazeta Podatkowa nr 86 (1336) z dnia 27.10.2016
Służebność a utrzymanie stanu drogi
Kupiłem nieruchomość zabudowaną domem jednorodzinnym. Położona jest ona przy utwardzonej żwirem drodze należącej do rolnika, który wcześniej działki rozparcelował i wyłączył z produkcji rolnej. Wszyscy właściciele posesji przy tej drodze mają ustanowioną służebność gruntową - prawo przejazdu, przechodu itp. Nie ma jednak nigdzie informacji, kto odpowiada za stan drogi, np. utrzymanie jej w przejezdnym stanie, odśnieżenie, naprawy. Z reguły to właściciel (zarządca drogi) ma takie obowiązki. Jak jest w moim przypadku?
Poruszona kwestia nie jest wprost uregulowana w przepisach. Zawsze w pierwszej kolejności należy zatem przeanalizować treść aktu notarialnego, który ustanawiał wspomnianą służebność czy też treść wpisu zamieszczonego w dziale III księgi wieczystej nieruchomości. Zdarza się, że wspomniany obowiązek przeniesiony jest na właściciela drogi (a więc właściciela nieruchomości obciążonej). Jeśli natomiast nie wynika to z umowy, wówczas w grę wchodzą ogólne przepisy.
W przypadku braku stosownego unormowania w umowie obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej. Wynika to z art. 289 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.). Przepis ten nie zawiera definicji pojęcia "urządzenie potrzebne do wykonywania służebności". W jednym z orzeczeń wskazano, że wspomniane urządzenie to "wynik celowego działania ludzkiego, uzewnętrzniony w trwałej postaci widocznych przedmiotów czy urządzeń wymagających do swego powstania pracy ludzkiej". Dlatego takim urządzeniem nie jest np. zwykła polna droga, powstała na skutek stałego przejeżdżania pewnym szlakiem i zaznaczona na gruncie jedynie koleinami. Z kolei w innym orzeczeniu wskazano, że "utwardzone żwirem koleiny drogi stanowią trwałe i widoczne urządzenie gruntowe, ponieważ są one niewątpliwie efektem świadomego i pozytywnego działania ludzkiego, mającego na celu przystosowanie do korzystania z gruntu służebnego, jako konkretnego szlaku drożnego o jednoznacznie wskazanej trasie jego przebiegu" (wyrok SN z dnia 11 maja 2000 r., sygn. akt I CKN 273/00).
Skoro wspomniana przez Czytelnika droga jest utwardzona żwirem, to właściciel tej drogi (gruntu) nie ma zasadniczo obowiązku utrzymywania jej - obowiązek taki ciąży na wszystkich właścicielach posesji, na rzecz których ustanowiono wspomniane służebności. W orzecznictwie przyjmuje się, że obowiązek "utrzymywania" przedmiotowych urządzeń obejmuje także obowiązek ich wybudowania jak i późniejsze ich utrzymywanie w należytym stanie, stosownie do sposobu korzystania i przeznaczenia nieruchomości.
www.KodeksCywilny.pl - Ograniczone prawa rzeczowe:
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.VademecumPodatnika.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
02.12.2024 (poniedziałek)
10.12.2024 (wtorek)
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|