Liczenie terminu przy uldze mieszkaniowej

Po śmierci rodziców ciocia zajęła się opieką nade mną i wychowaniem. Kilka lat temu podarowała mi jedno ze swoich mieszkań. Od darowizny nie płaciłam podatku, gdyż skorzystałam z ulgi mieszkaniowej. Następnie mieszkanie sprzedałam (z uwagi na zmianę pracy i miejsca zamieszkania), a środki ze sprzedaży wykorzystałam na zakup innego lokalu. Obecnie i ten lokal chcę sprzedać. Od darowizny minęły cztery lata, jednak w mieszkaniu, które ciocia mi darowała byłam zameldowana już dwa lata przed formalną darowizną. Jak liczyć pięcioletni termin zamieszkania i zameldowania uprawniający do ulgi?

Wątpliwości Czytelniczki wynikają z faktu, iż jedną z przesłanek pozwalających na skorzystanie z prawa do ulgi mieszkaniowej (i nieutracenie go) jest wymóg zamieszkiwania będąc zameldowanym na pobyt stały w nabytym lokalu i niedokonanie jego zbycia przez okres 5 lat. Okres ten liczy się od dnia złożenia zeznania podatkowego, jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku bądź też od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego. Stanowi o tym art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2017 r. poz. 833 ze zm.).

Nie stanowi jednak podstawy do utraty ulgi zbycie lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a środki uzyskane ze sprzedaży przeznaczono w całości w okresie dwóch lat od zbycia na nabycie m.in. innego lokalu, przy czym łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzony zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat (art. 16 ust. 7 pkt 2 ustawy). W zakresie tego przepisu nie ma wprost informacji, jak liczyć ten łączny okres zamieszkiwania, tj. od którego momentu. W praktyce pojawiły się wątpliwości czy terminu zamieszkania będąc zameldowanym nie można liczyć od faktycznego zameldowania się przez podatnika w lokalu i zamieszkania w nim, jeśli doszło do tego przed jego formalnym nabyciem. Jednak praktyka i doktryna przeciwna jest takiej interpretacji przepisu. Uzasadnia się to tym, że wspomniana regulacja nie jest samodzielnym przepisem, funkcjonującym w oderwaniu od pozostałych ustępów powyższego artykułu. Oznacza to, że okres zamieszkania i zameldowania sprzed nabycia (złożenia deklaracji) nie może być uwzględniany.

Tym samym w momencie sprzedaży mieszkania przez Czytelniczkę doszłoby do utraty prawa do ulgi (gdyż od formalnego nabycia po cioci nieruchomości i złożenia zeznania minęły dopiero 4 lata), a to skutkowałoby wydaniem decyzji wymiarowej i koniecznością zapłacenia podatku.